Amar Kılıç
İmgeler Ülkesinde
10.12.2022 - 15.01.2023
“İmgeler Ülkesinde…” isimli bu fotoğraf serisinde Kuzey Mezopotamya ovasında, Mardin, Urfa ve diğer köylerde geleneksel dövme sanatı olan deq’in (dak, dek, veşm) son taşıyıcıları olan Kuzey Mezopotamya kadınları belgelenmektedir. Deq kültürünü taşıyan son nesil olarak fotoğraflardaki bu kadınların en genci 50 yaşlarındadır. Arap, Dom, Kürt ve Ezidi kökenlerinden gelen bu kadınlar, kendi fiziksel varlıkları-bedenleri ile kültürel bir mirasın taşıyıcılarıdırlar. Bunun yanı sıra bu kadınlar aynı zamanda kutsanmış, korunmuş, bereketli
ve sağlıklı bir yaşam için birer büyü imgesi olan bu motifleri yaşamları boyunca taşımak üzere bedenlerine kazıtarak, ortak mistik bir bağlama sahip bu imgelerle birbirlerine bağlanmaktadırlar.
Deq motifleri, kız bebek doğurmuş bir annenin sütü veya ceylan ödü ile geleneksel olarak hazırlanan bir tür mürekkebin yanmış odundan siyah kurumla karıştırılmasıyla deriye bir dizi iğne yardımıyla uygulanmaktadır. Kuzey Mezopotamya’da binlerce yıldır uygulanan, ancak son taşıyıcılarıyla birlikte yok olmak üzere olan arkaik bir dövme geleneğidir. Vücudun farklı bölgelerine uygulanabilen, binlerce yıllık kültürel bilgi ve deneyimin birer anlam taşıyıcıları olan bu motifler, süsleme için, korunma, bereket için ya da şifa ve kısmet getirmesi gibi farklı amaçlarla bir tür totem olarak dövülmektedir. Ayrıca, bazı deq motifleri de belirli klanlara ait sembolik bir değere sahiptirler. Bu motiflerin bazıları ise, Tanrıça İştar’ın yıldız sembolü, Mezopotamya ayı, Mezopotamya güneşi, hayat ağacı, tarak, ceylan, ayna ve daha pek çok isimsiz gibi deq sembolleri, Mezopotamya
mitolojisine atıfta bulunan bir bilginin tecessümüdürler.
Elleri ve yüzleri mühürlenmiş insanların izinde bedenlere işlenmiş sembollerde kader arayışının yolculuğu…
